Ostfold – Fredrikstad

OKOLICE FREDRIKSTAD

Hvaler

Norwescy wczasowicze uwielbiają Hvaler (skaliste wysepki), położony niedaleko brzegu archipelag składający się z 550 zalesionych wysp i wysepek, strzegących południowego wejścia do Oslofjordu. Główne wyspy – Krakeroy, Vesteroy, Spjaeroy, Asmaloy i Kirkoy – połączone są z lądem drogą z płatnym przejazdem (50 nkr) i tunelem. Latem autobus #60 (50 nkr) kursuje do Skjierhalden, na dalekim krańcu Kirkoy, ale najlepiej zwiedzać te spokojne wyspy na rowerze.

Wysoko powyżej linii wybrzeża wyspy Akeroy, na którą można dotrzeć jedynie promem, wznosi się dobrze zachowana nadmorska forteca z XVII w., odnowiona w latach 60. XX w. W pierwszą niedzielę sierpnia w Akeroy obchodzone jest lokalne święto.

Znajdujący się na wyspie Kirkoy kamienny kościół z połowy XI w. jest jednym z najstarszych kościołów w Norwegii. Świątynię można zwiedzać od 23 VI do 31 VIII codziennie w godzinach 12.00-16.00.
W okresie od 28 VI do 10 VIII codziennie (z wyj. pn. i czw.) o 15.00 M/S Fredrikshald wypływa ze Starego Miasta na rejs pomiędzy wyspami Hvaler. Na wysepki dociera także prom M/S Vesleo II, który kursuje pomiędzy Fredrikstad a Stromstad (w Szwecji). Od 22 VI do 27 VIII można rano popłynąć z Fredrikstad do Skjserhalden (60 nkr) i powrócić po południu promem wracającym ze Stromstad.

Także latem M/S Hvalerfergen II (tel.69379352, fax 69379900) pływa sześć razy dziennie pomiędzy Skjserhalden a Sponvika (60 nkr), zatrzymując się po drodze przy kilku wyspach. Istnieje połączenie z autobusem #365, kursującym pomiędzy Fredrikstad a Skjaerhalden (38 nkr) mniej więcej co godzinę.

Jeżeli ktoś szuka noclegu (bez wyżywienia) może zapytać o prywatne domki w biurze informacji turystycznej w Fredrikstad (1500-4000 nkr za tydzień). Można też przenocować na farmie Sandbrekke Gjestegard (tel.69379427, fax 69379920) w Skjasrhalden, na wyspie Kirkoy. Nocleg w pokojach jedno- i dwuosobowych (ze śniadaniem) kosztuje 490 i 680 nkr (dwójka dzieci może nocować bez dodatkowej opłaty).

Roald Amundsen Centre

Roald Amundsen, słynny badacz polarny, który w 1911 r. jako pierwszy dotarł do bieguna południowego, urodził się w 1872 r. w Hvidsten, położonym pomiędzy Fredrikstad a Sarpsborgiem. Chociaż rodzina przeniosła się do Oslo (Roald był wtedy małym dzieckiem), jego dom rodzinny w Hvidsten, w którym znajdują się małe przedsiębiorstwa stoczniowe i transportu morskiego, został zamieniony na Roald Amundsen Centre (Centrum Roalda Amundsena; tel.69348326), poświęcone życiu i ekspedycjom tego słynnego Norwega. Muzeum jest czynne od V do VIII codziennie w godzinach od 10.00 do 16.00. Wstęp kosztuje 25 nkr,

Borgarsyssel Museum

Borgarsyssel Museum (muzeum prowincji Ostfold; tel.69155011), położone jest tuż na wschód od malowniczej rzeki Glommy, 2 km od miasta Sarpsborg. W tym ciekawym muzeum pod gołym niebem zgromadzono 30 budynków z różnych części kraju oraz ogromną kolekcję dzieł sztuki i różnych przedmiotów. Jest tu także ogród z ziołami, małe zoo i ruiny kościoła św. Mikołaja, zbudowanego w 1115 r. przez króla Oysteina, a następnie zniszczonego przez Szwedów w 1567 r. W okresie od 18 V do 31 VIII muzeum jest czynne w godzinach: 10.00 – 17.00 od wtorku do soboty, 12.00 – 17.00 w niedziele. Do Sarpsborga można dojechać z Fredrikstad jednym z często kursujących autobusów lub pociągów.

Storedal Cultural Centre

Unikalnym i interesującym miejscem jest Storedal Cultural Centre (Centrum Kultury Storedala; tel.69169267), położone 8 km na północny wschód od Fredrikstad. Tutaj urodził się w 1117 r. król Magnus IV Ślepy, który zasiadł na tronie w wieku 13 lat, a mając lat 18, został oślepiony w Bergen przez wroga. Zbiegiem okoliczności późniejszy właściciel farmy, Erling Stordahl, również w młodym wieku stracił wzrok i postanowił postawić królowi Magnusowi pomnik, a także stworzyć ośrodek dla niewidomych i innych osób niepełnosprawnych. Ośrodek został otwarty w 1970 r. przez następcę tronu księcia Haralda.

W zaprojektowanym w kształcie liścia ogrodzie botanicznym różne rośliny i zioła rosną na podwyższeniach przy ścieżkach, a objaśnienia zapisane są także w alfabecie Braille’a. Najbardziej intrygującym obiektem jest Ode til Lyset (oda do światła), „grająca” rzeźba, której autorami są Arnold Haukeland i Arne Nordheim. „Przekłada” ona wahania natężenia naturalnego światła na stale zmieniające się dźwięki. Latem w amfiteatrze wystawiana jest sztuka Erlinga Stordahla zatytułowana Od ciemności do światła, oparta na biografii króla Magnusa IV Ślepego. Stanowi ona wołanie o większe zrozumienie i współdziałanie między ludźmi. W centrum można uzyskać szczegółowe informacje na temat spektakli.

Ośrodek jest otwarty od 20 V do 31 VIII codziennie w godzinach od 10.00 do 17.00. Wstęp kosztuje 10 nkr.

Oldtidsveien

Region Ołdtidsveien jest zamieszkany od tysięcy lat. Przy „Oldtidsveien” (starej, zatopionej drodze pomiędzy Fredrikstad a Sarpsborgiem) znajdują się liczne dzieła wykonane w kamieniu i malowidła naskalne z czasów prehistorycznych. W Solbergu są trzy płyty sprzed 3000 lat, przedstawiające około 100 postaci. W Gunnarstorp jest kilka kopców pogrzebowych z epoki brązu, wysokich na 30 m, i kilka kamieni z epoki żelaza. W Begby zachowały się w dobrym stanie wyobrażenia łodzi, ludzi i zwierząt, natomiast w Hunn znajduje się kilka kamiennych kręgów oraz kopców pogrzebowych z okresu od 500 r. p.n.e. do 800 n.e., w których znaleziono bogatą biżuterię oraz cenne przedmioty z brązu i szkła. Malowidła naskalne w Horens przedstawiają z dużą dokładnością 21 łodzi z wioślarzami. Do tych miejsc najłatwiej dotrzeć samochodem lub autobusem jadącym do Sarpsborga, chociaż można je także zobaczyć, wybierając się na długi spacer lub wyprawę rowerową z Fredrikstad.