Parki i ogrody Oslo

Parki i ogrody Oslo.

Frognerparken i Vigeland Park – Na północny zachód od centrum leży pełen zieleni Frognerparken, przyciągający mieszkańców Oslo szerokimi trawnikami, sadzawkami, strumieniami i rzędami drzew rzucających cień. W słoneczne popołudnie park jest idealnym miejscem na piknik, przechadzkę czy odpoczynek na trawie. Niedaleko południowego wejścia do parku położone jest Oslo Bymuseum (muzeum miejskie; tel.22420645), mieszczące się w zabytkowej rezydencji Frogner (pierwsza rezydencja została zbudowana na tym miejscu w czasach wikingów, ale obecny budynek pochodzi w XVIII w.). W muzeum znajdują się obrazy i inne eksponaty poświęcone historii miasta. Czynne jest od wtorku do piątku w godzinach 10.00 – 16.00, w soboty i w niedziele od 11.00. Wstęp kosztuje 30 nkr.

Główną atrakcją Frognerparken jest Vigeland Park (park Vigelanda), w którym zgromadzono prawie 200 granitowych i wykonanych z brązu prac norweskiego rzeźbiarza Gustava Vigelanda. Te bardzo wysoko cenione prace przedstawiają różne postaci, przeżywające ekstremalne emocje. Są tu spleceni kochankowie, spokojne starsze pary oraz budzący pogardę żebracy. Można obejrzeć także bardziej prozaiczne dzieła, jak jaszczurki i inne stworzenia. Najsłynniejsza praca Vigelanda, Sinataggen (mały złośnik), przedstawia londyńskie dziecko w wyjątkowo złym humorze.

Monolityczna kolumna z granitu, stojąca na najwyższym parkowym wzgórzu, przedstawia masę splątanych, sczepionych ze sobą ludzkich ciał, starających się przeszkodzić innym w dotarciu na szczyt. Na stopniach wokół kolumny stoją rzędy kamiennych figur. Warto tu przyjść wieczorem, kiedy inne miejsca w mieście są zamknięte. Wstęp jest bezpłatny. Dojazd z centrum miasta tramwajem #12 lub #15 (z napisem „Frogner”).

Jeżeli ktoś chce obejrzeć więcej prac Gustava Vigelanda, może się udać do poświęconego temu artyście muzeum (zob. wyżej – Inne muzea), położonego naprzeciwko południowego wejścia do Frognerparken.

Gustav Vigeland

Norweski rzeźbiarz Gustav Vigeland (1869-1943) urodzi) się w rodzinie rolników niedaleko Mandal, w południowej części kraju. W dzieciństwie głęboko interesował się protestantyzmem i sprawami duchowymi. Jako nastolatek wyrażał również zainteresowanie rzeźbą w drewnie i rysunkiem. W wieku 14 lat został czeladnikiem u mistrza rzeźby w drewnie w Oslo, ale kiedy dwa lata później jego ojciec zmarł, musiał wrócić do domu i zaopiekować się rodziną. Nawet wówczas nie porzucił nadziei na zostanie artystą i czytał wszystko, co tylko mógł na temat dramatu i sztuk pięknych. Szczególnie pilnie studiował anatomiczne rzeźby duńskiego rzeźbiarza działającego w okresie neoklasycyzmu, Bertela Thorvaldsena.
W 1888 r. Vigeland powrócił do Oslo i dzięki intensywnym staraniom został pomocnikiem rzeźbiarza Brynjulfa Bergsliena. Rok później wystawił swoje pierwsze dzieło na Państwowej Wystawie Sztuki. Wkrótce jego talent został doceniony. W 1891 r. Vigeland odbył podróż do Kopenhagi, a następnie do Paryża i Włoch, gdzie pracował z różnymi mistrzami. Szczególną inspiracją były dla niego dzieła francuskiego rzeźbiarza Augusta Rodina. Kiedy skończyło mu się stypendium, powrócił do Norwegii. Artysta utrzymywał się dzięki pracy przy konserwacji katedry Nidaros w Trondheim, wykonując lub odnawiając wiele gargulców i inne fantastyczne figury oraz tworząc na zamówienia portrety wybitnych Norwegów.
W 1921 r. miasto Oslo, w uznaniu dla jego talentu, zbudowało mu pracownię. W zamian za to Vigeland miał przekazywać miastu wszystkie swoje kolejne prace, a także oryginalne modele i szkice. Układ ten był jednak nie do przyjęcia na dłuższą metę i w 1924 r. Vigeland przestał pracować dla Oslo. Resztę życia artysta spędził na tworzeniu rzeźb, które obecnie można podziwiać w cieszącym się ogromną popularnością parku rzeźby Vigelanda i przylegającym do niego muzeum.
Najciekawszym dziełem w parku jest wysoki na 14 m kamienny monolit. Do jego wykonania artysta zatrudnił trzech rzeźbiarzy, którzy pracowali nad nim codziennie w latach 1929-1943. Dzieło to zostało wycięte w pojedynczej kolumnie kamiennej, pochodzącej z kamieniołomu Iddefjorden w południo-wo-wschodniej Norwegii, i przedstawia masę ludzką, składającą się ze 121 szczegółowo przedstawionych, poskręcanych postaci. Są one razem z kolumną interpretowane na wiele różnych sposobów: jako przedstawienie falliczne, walka o istnienie, pragnienie dotarcia do sfer duchowości i transcendencja cyklicznych powtórzeń.
Od cokołu kolumny rozchodzi się seria stopni, na których umieszczono figury ludzi, przeżywających różne emocje i oddających się różnym zajęciom.
W parku wokół monolitu znajdują się liczne rzeźby o różnej tematyce, od realistycznej do humorystycznej. Park rzeźby jest niewątpliwie główną atrakcją artystyczną Norwegii, a przede wszystkim nie ma w nim żadnych znaków upominających, że nie wolno deptać trawników, siadać na trawie, brodzić w fontannach, karmić ptaków czy wspinać się na rzeźby!

Botanisk Hage i muzea – W usytuowanym przy Trondheimsveien Botanisk Hage (Ogród Botaniczny; tel.22851835) rośnie ponad 1000 gatunków górskich roślin z całego świata. Pewne części poświęcono roślinności z regionów umiarkowanych i tropikalnych. Próbki w ogrodzie aromatów zostały opisane także alfabetem Braille’a. Ogród jest otwarty od 15 IV do 14 IX w godzinach: 7.00-20.00 w dni powszednie, 10.00 – 20.00 w soboty i w niedziele,- przez pozostałą część roku nieco krócej. Wstęp bezpłatny.

Położone przy ogrodzie uniwersyteckie Zoological Museum (Muzeum Zoologiczne; tel.22851600) posiada ciekawą wystawę wypchanych zwierząt, ze specjalną sekcją poświęconą zwierzętom polarnym. Z kolei w Mineralogical-Geological Museum (Muzeum Mineralogiczno-Geologiczne) można obejrzeć wystawy na temat historii Układu Słonecznego, geologii Norwegii oraz próbki minerałów, meteorytów i skał księżycowych. W Pale-ontological Museum (Muzeum Paleontologiczne) zgromadzono mnóstwo kości i skamielin. Jest tu m.in. megaterium (ogromny leniwiec naziemny), szkielet iguanodona o długości 10 m oraz gniazdo z jajami dinozaura.

Wszystkie trzy muzea są otwarte od wtorku do niedzieli w godzinach 11.00- 16.00 (wstęp bezpł.).