Święta – godziny urzędowania

GODZINY URZĘDOWANIA

Przedsiębiorstwa pracują na ogół w dni powszednie od 9.00 lub 10.00 do 16.00. Niektóre są czynne do 19.00 lub 20.00 w czwartki oraz do 14.00 w soboty. Latem banki czekają na klientów w godz. 8.15 – 15.00 (czw. do 17.00), a urzędy pocztowe pn. – pt. 8.00 – 17.00, sb. 9.00 – 13.00.

Wiele supermarketów Rimi pn. – pt. handluje do 22.00, sb. do 20.00. Większe centra handlowe, zwłaszcza w Oslo, są czynne pn. – pt. 10.00 – 20.00, sb. 10.00 – 18.00. W Oslo wiele sklepów w centrum bierze udział w tzw. „super-sobocie”, jak nazywa się pierwszą sobotę miesiąca, kiedy sklepy zapraszają na zakupy do 19.00 lub dłużej. Prawie wszystkie sklepy są zamknięte w niedziele, z wyjątkiem niektórych punktów dla turystów.

Większość popularnych muzeów jest czynna stosunkowo krótko (na ogół 11.00-15.00), trzeba to uwzględnić w planach zwiedzania.

ŚWIĘTA I SPECJALNE WYDARZENIA

Święta

W Norwegii obchodzone są następujące święta (w całym kraju dni wolne):

Nowy Rok

1 stycznia, Nyttarsdag

Wielkanoc

marzec lub kwiecień – Skjaertorsdag (Wielki Czwartek), Langfredag (Wielki Piątek), 2. Paskedag (Poniedziałek Wielkanocny)

Święto Pracy 1 maja

Dzień Konstytucji 17 maja

Wniebowstąpienie
40. dzień po Wielkanocy, Kristi Himmelfartsdag

Drugi dzień Zielonych Świąt
8. poniedziałek po Wielkanocy, 2. Pinsedag

Boże Narodzenie
1. Juledag (25 grudnia), 2. Juledag (26 grudnia)

Boże Narodzenie, jul, w Norwegii jest takim samym świętem, jak w całym świecie chrześcijańskim. Jego nazwa pochodzi od joulu lub lol, pogańskiego święta urodzaju, obchodzonego w całej Europie w czasach przedchrześcijańskich, które zostało zastąpione świętem z okazji narodzin Chrystusa. Obecnie większość ludzi obchodzi je w okresie od Wigilii do Święta Trzech Króli, czyli do 12 dni, chociaż niektórzy świętują aż do dnia św. Knuta, które wypada w dwudziestym dniu od Bożego Narodzenia.

Choinka to obowiązkowa część wystroju domu. Prezenty wręcza się w Wigilię. Na wsi na slupie umieszcza się dla ptaków wiązkę owsa, nazywaną julenek. W podzięce za wszystkie błogosławieństwa zostawia się także miseczkę owsianki dla nisse, gnoma, który w przeszłości przynosił rolnikom powodzenie. Ten zwyczaj przemieszał się teraz z międzynarodową tradycją Świętego Mikołaja, czyli Julenissen. Norwegowie uważają, że mieszka on w Drabak, na południe od Oslo (na skrzyżowaniu stoi nawet znak drogowy, który ma o tym świadczyć!).

Wiele jest różnych specjalnych potraw i napojów bożonarodzeniowych. Należy do nich rommegrat, wyjątkowo słodka śmietankowa owsianka, rupa, czyli pardwa biała, lutefisk, kleiste danie rybne o specyficznym smaku, pinneribbe, żeberka baranie smażone nad gałęziami brzozy lub jałowca oraz pieczeń wieprzowa, nawiązująca do tradycji wikingów, na Boże Narodzenie składających ofiarę ze świni. Dzieci lubią chrupać ciasteczka z rodzynkami i rozmaite herbatniki, jak struli, krumkake i goro. Poza tym każdy pije gtegg, czyli grog. Aby zrobić dobry glogg, należy dodać cynamon, rodzynki, migdały, imbir, goździki, kardamon i inne przyprawy do soku, który poddaje się – chociaż niekoniecznie – fermentacji. Wiele osób pije również jutaat, czyli „świąteczne piwo”, pochodzące z czasów wikingów, używane podczas pogańskich obrzędów składania ofiar. Danie Lutefisk nie wszystkim cudzoziemcom trafia w gusty. Miłośnicy biesiad świętują Boże Narodzenie, pijąc w dużych ilościach norweski napój alkoholowy wytwarzany z ziemniaków, aquavit.

W Dzień Konstytucji, 17 maja, Norwegowie, ubrani w stroje ludowe, biorą udział w uroczystościach w całym kraju. Największe obchody odbywają się w Oslo. Maszerujące orkiestry i tysiące dzieci szkolnych idą w paradzie na trasie od bramy Karla Johansa do Pałacu Królewskiego, gdzie pozdrawia ich rodzina królewska.

W Karasjok i Kautokeino Sarnowie (Lapończycy) niezwykle barwnie obchodzą Wielkanoc. Uroczystości obejmują wyścigi reniferów, koncerty joik i inne imprezy. Wigilia przesilenia letniego, /on-sok, to podobnie jak u nas dzień św. Jana (st. Hans, 23 czerwca). Świętuje się go wszędzie, od Halden po Grense Jakobselv, organizując różne imprezy i ogniska.

13 grudnia, w dzień św. Łucji męczenniczki, odbywają się procesje, w których biorą udział ubrane na biało, niosące świece dzieci. Chłopcy wkładają czapki w kształcie stożka, a dziewczynki wplatają we włosy srebrne świecidełka.

Specjalne wydarzenia

W każdym mieście czy wiosce w Norwegii obchodzi się wiele lokalnych świąt, przypadających w różnych terminach. W przewodniku omówiono duże i popularne święta. Listę najciekawszych imprez zamieszcza bezpłatna broszurka Norway Festivals, wydawana przez Norske Festivaler (tel.22380066, fax 22381116, norfest@online.no, www.norwayfestivals.com), Sagveien 23a, N-0458 Oslo.