Korzystanie z pomocy medycznej w krajach Europy Zachodniej jest bardzo drogie, przed wyjazdem warto więc wykupić odpowiednie ubezpieczenie, które pokryje koszty związane z nieprzewidzianymi wypadkami. Dobrze przy tym pamiętać, że ubezpieczeniem automatycznie objęci są posiadacze niektórych legitymacji oraz kart płatniczych; pakiet obejmuje ubezpieczenie w czasie podróży opłaconej tą kartą.
Ubezpieczenia osób
Podstawowe rodzaje ubezpieczeń dla osób wyjeżdżających za granicę to ubezpieczenie kosztów leczenia, ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków i ubezpieczenie bagażu podróżnego oraz ubezpieczenie assistance.
Ubezpieczenie kosztów leczenia
Gwarantuje zwrot kosztów bezpośredniej pomocy lekarskiej łącznie z kosztami transportu do ambulatorium lub szpitala, dalszego leczenia ambulatoryjnego lub szpitalnego (ale tylko do momentu, gdy stan chorego pozwoli na przewiezienie go do kraju), podróży powrotnej poszkodowanego i innych.
Cena polisy zależy od czasu jej obowiązywania, zwykle dzielonego na okres miesiąca (lub do 30 dni) i powyżej miesiąca (powyżej 30 dni), oraz kwoty gwarancyjnej, do wysokości której towarzystwa ubezpieczeniowe zwracają poniesione przez osobę ubezpieczoną wydatki na leczenie spowodowane nagłą chorobą albo nieszczęśliwym wypadkiem. Składka na ubezpieczenie obejmujące całą Europę obecnie wynosi średnio: przy pobycie do 30 dni od 0,60 do 0,90 $ na każdy dzień zależnie od wysokości kwoty gwarancyjnej (10 000-25 000 $); powyżej 30 dni od 0,45 do 0,70 $ na dzień.
Przed podjęciem ostatecznej decyzji rozsądnie będzie dokładnie zapoznać się z treścią polisy i proponowanymi warunkami. Często towarzystwa ubezpieczeniowe stosują system zniżek dla dzieci i młodzieży (10-30%), uczestników imprez zawiadywanych przez biura podróży lub zorganizowanych wyjazdów grupowych. Bonifikaty mogą także obejmować wyjeżdżających w okresie wakacyjnym. Cena polisy wzrasta dla osób starszych, najczęściej powyżej 60. lub 70. roku życia. Za dodatkową opłatą można ubezpieczyć się od kosztów leczenia stomatologicznego, a także opłat za leczenie związane z wypadkami w sporcie wyczynowym, alpinizmie i speleologii. Osoby podejmujące pracę za granicą, po opłaceniu dodatkowej składki również mogą wykupić stosowne ubezpieczenie kosztów leczenia.
Ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków – Za nieszczęśliwy wypadek objęty ubezpieczeniem uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, w następstwie którego osoba ubezpieczona, niezależnie od swojej woli, doznała trwałego uszkodzenia ciała czy rozstroju zdrowia albo zmarła.
Wysokość świadczenia zależy od stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu, zwyczajowo ustalonego przez lekarzy powołanych przez dane towarzystwo ubezpieczeniowe. W przypadku śmierci osoby ubezpieczonej świadczenie przechodzi na osobę upoważnioną, wyznaczoną imiennie, lub na członków rodziny.
Ubezpieczenie bagażu – Na czas wyjazdu ubezpieczyć można również rzeczy przeznaczone do użytku osobistego. Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje bagaż podróżny pozostający pod bezpośrednią opieką osoby ubezpieczonej albo w pomieszczeniu na czas przewozu przeznaczonym do przechowywania bagażu.
Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie za bagaż utracony w wyniku wypadku lub katastrofy środków komunikacji oraz w wyniku zdarzeń losowych takich jak pożar, ulewny deszcz, trzęsienie ziemi, nieszczęśliwy wypadek etc. W razie kradzieży towarzystwa najczęściej wypłacają tylko część kwoty gwarancyjnej. Podstawą do uzyskania odszkodowania jest dotyczący zdarzenia raport policji lub innych upoważnionych służb.
Ubezpieczenie assistance – Towarzystwo ubezpieczeniowe za dodatkową opłatą rozszerza zakres ochrony ubezpieczeniowej, która może wówczas obejmować np. pomoc prawną i finansową, koszty transportu towarzyszących członków rodziny, opiekę nad nieletnimi dziećmi, wcześniejszy powrót ubezpieczonego do kraju itp.
Ubezpieczenia samochodowe – Zielona Karta – To obowiązkowe międzynarodowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane przez kierowcę poza granicami kraju. Ubezpieczenie to honorowane jest przez blisko czterdzieści państw członkowskich, zrzeszonych w systemie Zielona Karta (polisy drukuje się na zielonym papierze, stąd nazwa). Wyjazd samochodem za granicę bez tego dokumentu jest nielegalny i w praktyce prawie niemożliwy, gdyż służby celne kontrolują jego posiadanie na równi z paszportem.
1 I 1997 r. zmieniły się przepisy dotyczące wydawania Zielonej Karty. Wiążą się z tym dodatkowe opłaty, zróżnicowane w zależności od pojemności silnika pojazdu i planowanej długości pobytu za granicą. Cena ZK zależy od pojemności silnika, kursu dolara, czasu planowanej podróży, kierunku wyjazdu (tańsze są ZK na wyjazd np. do Czech). Można otrzymać zniżki, gdy w danej firmie wykupiło się inne ubezpieczenia komunikacyjne. Rozpiętość cen jest znaczna, od 100 do 250 zł przy wyjeździe na miesiąc. Np. w Warcie miesięczna ZK dla samochodu o pojemności silnika 1500 cm3 kosztuje 165 zł dla stałych klientów i 215 zł dla pozostałych.
Auto-casco – Ubezpieczenie AC chroni właściciela samochodu przed poniesieniem wydatków związanych z uszkodzeniem lub kradzieżą samochodu. Niektóre towarzystwa wprowadzają rozróżnienia -ubezpieczenie od uszkodzeń (AC) oraz ubezpieczenie od ryzyka kradzieży, ognia i wybuchu (KR). Cena zależy od wartości samochodu i okresu ubezpieczenia. Mając wcześniej wykupione OC w jednym towarzystwie, można liczyć na zniżki przy wykupie AC.
W przypadku powstania szkody za granicą towarzystwa ubezpieczeniowe wymagają, aby główna naprawa pojazdu przeprowadzona była po powrocie do kraju. Ubezpieczenie AC zapewnia pokrycie kosztów naprawy za granicą tylko w zakresie niezbędnym do kontynuowania bezpiecznej jazdy i tylko do ściśle określonej kwoty. Jeżeli koszty przekraczają ustalone limity, należy skontaktować się z zagranicznym przedstawicielem towarzystwa ubezpieczeniowego, który uzgodni ze specjalistycznymi służbami drogowymi lub warsztatem zakres napraw i wysokość zapłaty. Adresy zagranicznych przedstawicieli zamieszcza instrukcja do polisy AC. Z ubezpieczenia AC nie można skorzystać, jeżeli samochód uległ awarii wynikłej z jego eksploatacji.
Assistance – Ten rodzaj polisy poszerza zakres ubezpieczenia samochodowego, które może obejmować na przykład organizację i pokrycie kosztów holowania pojazdu do najbliższego parkingu czy warsztatu, powrotu do Polski kierowcy i pasażerów (gdy naprawa pojazdu nie jest możliwa), a nawet pokrycie kosztów pomocy medycznej dla osób rannych oraz ich transportu.
Postępowanie w razie wypadku samochodowego
Przy okazji ubezpieczania auta (Zielona Karta) jeszcze w kraju warto poprosić o formularz wypadkowy (European Acci-dent Statement), który może znacznie uprościć sprawy, gdy zdarzy się najgorsze. Pamiętaj! Nie podpisuj za granicą żadnych oświadczeń, których nie możesz przeczytać lub zrozumieć – nalegaj na przetłumaczenie, a podpis składaj po świadomym zaakceptowaniu treści dokumentu.
Bezpośrednio po zdarzeniu należy zorganizować pomoc lekarską dla poszkodowanych oraz wezwać policję. Jednocześnie pamiętać trzeba o zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku. O wypadku powinno się też niezwłocznie powiadomić zagranicznego przedstawiciela własnej firmy ubezpieczeniowej. Do czasu przybycia policji nie można zmieniać położenia pojazdów, między którymi doszło do wypadku. Funkcjonariusze policji sporządzają protokół wypadkowy, który otrzymuje każda ze stron. Jeśli na miejscu nie ma policji, niezbędne jest uzyskanie danych dotyczących kierowcy drugiego pojazdu, jak również marki, numeru rejestracyjnego, numeru polisy i nazwy towarzystwa ubezpieczeniowego (odpowiednie rubryki w formularzu wypadkowym). Dane te będą podstawą dochodzenia odszkodowania z polisy sprawcy wypadku.